Asperger opnieuw gelezen: het begin van de misvatting over hoogfunctionerende autisten.

Dini van den Heuvel

Samenvatting

In dit artikel worden de observaties, behandelingen, opvattingen en inzichten van Hans Asperger kritisch onderzocht en tegen het licht gehouden van de huidige (ortho)pedagogische, (ortho)didactische en klinische opvattingen, waarbij het verschil tussen het sociaalculturele klimaat en daarmee opvoedingkundige klimaat van de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw in ogenschouw wordt genomen.

De premissen die aan zijn werk ten grondslag liggen worden tevens geplaatst in het kader van ontwikkelingen die geleid hebben tot de criteria voor de Stoornis van Asperger in de DSM4; Hans Asperger gebruikt in zijn artikel voor de door hem geobserveerde cliënten de term “autistische psychopaten”. Lorna Wing introduceert eind jaren tachtig het begrip het “Syndroom van Asperger”. Gilberg&Gilberg stellen in 1989 diagnostische criteria op die in gewijzigde vorm, onder de benaming “Stoornis van Asperger” uiteindelijk in 1994 terecht komen in de DSM4.

In dit artikel wordt gesteld dat de criteria gebaseerd zijn op tegenstrijdigheden in de opvattingen van Hans Asperger en dat deze tegenstrijdigheden nog steeds van invloed zijn op deskundigen die nu over autisme schrijven en in het verlengde daarvan op hulpverleners, opvoeders en het brede publiek. De huidige toename van de diagnose Stoornis van Asperger in West Europa is hierop voor een niet onbelangrijk deel terug te voeren.

Van belang voor iedere begeleider van hoogbegaafden

Met deze samenvatting begint een artikel van Francisca Scholte in het tijdschrift voor Orthopedagogiek. Ik werd geattendeerd op het artikel en volgens mij is het van belang voor iedere begeleider van hoogbegaafden. Dat is voor mij dan ook de reden om op deze plaats aandacht te besteden aan het artikel.

Het gehele artikel is op te vragen bij Francisca Scholte of na te lezen in het tijdschrift voor Orthopedagogiek van Juni 2008. Voorafgaand aan dit artikel heeft zij ook een stuk geschreven in de Volkskrant. De titel van dat stuk is: Autisme als hype.

Gegevens over de auteur: Fr. Scholte was gedurende twintig jaar docent en creatief therapeut binnen het speciaal onderwijs. Momenteel is zij supervisor aan de Hogeschool Arnhem-Nijmegen.
Via haar website is het artikel uit de Volkskrant te lezen en het artikel uit het tijdschrift is via email bij haar op te vragen.